Thêm kiểm toán viên UHY bị đình chỉ sau khi ký BCTC của Vina2 và Nhựa Đông Á

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vừa thông báo sẽ đình chỉ kiểm toán viên thuộc Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY (UHY) do hồ sơ kiểm toán báo cáo tài chính năm 2023 của một số doanh nghiệp không đạt yêu cầu hoặc ý kiến kiểm toán không phù hợp chuẩn mực kiểm toán.

Cụ thể, theo kết quả kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán năm 2024 của UBCKNN tại UHY cho thấy hồ sơ kiểm toán báo cáo tài chính năm 2023 của CTCP Đầu tư và Xây dựng Vina2 (mã: VC2, sàn HNX) không đạt yêu cầu do kiểm toán viên chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục kiểm toán và chưa thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để đưa ra ý kiến kiểm toán theo yêu cầu của chuẩn mực kiểm toán. Do đó, UBCKNN sẽ đình chỉ các kiểm toán viên ký báo cáo kiểm toán báo cáo tài chính 2023 của VC2.

Cùng ngày, UBCKNN cũng ra quyết định đình chỉ kiểm toán viên kiểm toán báo cáo năm 2023 của CTCP Tập đoàn Nhựa Đông Á (mã: DAG, sàn HoSE). Lý do DAG đưa ra các ý kiến kiểm toán chưa phù hợp với Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam (VAS) 700, VAS 705, VAS 706.

Tại BCTC hợp nhất kiểm toán năm 2023, kiểm toán đưa ra loạt ý kiến ngoại trừ. Thứ nhất, báo cáo của DAG thuyết minh về khoản phải thu ngắn hạn có số nợ xấu tại ngày 31/12/2023, tổng số tiền khoảng 237,478 tỷ đồng. Ban lãnh đạo Công ty đã thực hiện trích lập dự phòng phải thu khó đòi số tiền là 118.531.019.705 đồng. Do không nhận được phản hồi từ đối tác nên kiểm toán không đủ cơ sở để đánh giá tính hiện hữu cũng như mức trích lập dự phòng của các khoản công nợ nêu trên có hợp lý hay không.

Thứ hai, tại ngày 31/12/2023, Công ty TNHH MTV Nhựa Đông Á đang theo dõi các khoản Trả trước cho người bán liên quan đến các hạng mục sửa chữa nhà máy và nhà văn phòng với Công ty TNHH Xây dựng và Công nghệ Nam Bình số tiền khoảng 2,6 tỷ đồng và Công ty cổ phần Xây dựng Thương mại Thăng Long 79 số tiền khoảng 8,23 tỷ đồng. Các hợp đồng kinh tế được ký và các khoản ứng trước đã được thực hiện từ năm 2022, tuy nhiên, trong năm 2023 và đến thời điểm lập báo cáo tài chính hợp nhất này, DAG vẫn chưa thực hiện nghiệm thu các hạng mục sửa chữa nhà máy và nhà văn phòng này. Do không nhận được phải hồi về việc xác nhận các khoản mục trên nên kiểm toán không thể xác định được liệu có cần thiết phải điều chỉnh số liệu Trả trước cho người bán tại ngày 31/12/2023 và ảnh hưởng của chúng đến Báo cáo tài chính hợp nhất cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2023.

Thứ ba, Đối với khoản mục hàng tồn kho trên BCTC hợp nhất tại ngày 31/12/2023 của DAG là 962.038.793.941 đồng, bao gồm nguyên vật liệu, thành phẩm, hàng hóa, hàng gửi bản còn có những tồn tại sau:

Đối với nguyên vật liệu tồn kho là 18.631.401.257 đồng, hàng hóa tồn kho là 218.289.398.854 đồng, tại thời điểm kiểm kê từ ngày 23/01/2024 đến ngày 27/01/2024 có sự chênh lệch với số dự tại ngày 31/12/2023. Kiểm toán đã áp dụng các thủ tục thay thế để xác định số lượng, giá trị của nguyên vật liệu, hàng hóa nhưng các thủ tục thay thế này không đủ cơ sở để đánh giá tính hiện hữu, giá trị của nguyên vật liệu, hàng hóa tại ngày 31/12/2023.

Đối với thành phẩm tồn kho là 37.360.707.834 đồng, tại thời điểm kiểm kê từ ngày 23/01/2024 đến ngày 27/01/2024 có sự chênh lệch với số dư tại ngày 31/12/2023. Các thủ tục thay thế được kiểm toán áp dụng không đủ cơ sở để đánh giá tính hiện hữu, giá trị của thành phẩm tại ngày 31/12/2023. Ngoài ra, phương pháp tính giá thành cho các loại thành phẩm trong năm của Công ty áp dụng chưa nhất quán. Do đó, kiểm toán không đánh giá được tính hợp lý của giá thành cũng như ảnh hưởng của nó đến kết quả kinh doanh trong kỳ.

Đối với hàng gửi bán có giá trị là 681.896.571.872 đồng, kiểm toán không thực hiện được việc chứng kiến kiểm kê thực tế, gửi thư xác nhận độc lập về giá trị và số lượng hàng gửi bán với đối tác liên quan không có phản hồi. Do đó, kiểm toán không đánh giả được tính hiện hữu và giá trị của hàng gửi bán tại ngày 31/12/2023.

DAG đã thực hiện trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho đối với hàng gửi bán khoảng 306,8 tỷ đồng và giảm giá hàng tồn kho (bao gồm thành phẩm và hàng hóa) khoảng 97,6 tỷ đồng. Dựa trên các thông tin hiện có, kiểm toán không thể thu thập được đầy đủ các bằng chứng thích hợp để đánh giá giá trị thuần có thể thực hiện được đối với hàng hóa tồn kho và hàng gửi bán cũng như giá trị dự phòng giảm giá hàng tồn kho cần phải trích lập.

Do đó, kiểm toán không thể xác định được liệu có cần thiết phải điều chỉnh số liệu liên quan đến giảm giá hàng tồn kho tại ngày 31/12/2023, thời điểm điều chỉnh và ảnh hưởng của chúng đến Báo cáo tài chính hợp nhất cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2023.

Thứ tư, trong năm 2023, Công ty TNHH Nhựa Đông Á ghi nhận vào Nguyên giá Tài sản cố định hữu hình các khoản lắp đặt chạy thử của Tài sản cố định thuê tài chính với số tiền khoảng 36,8 tỷ đồng và chưa thực hiện khấu hao đối với chi phí lắp đặt chạy thử nêu trên vào chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh trong năm để tỉnh giá thành sản phẩm. Kiểm toán không thể thu thập được đầy đủ các bằng chứng kiểm toán thích hợp để đánh giá việc ghi nhận Nguyên giá Tài sản cố định đối với chi phí lắp đặt chạy thử nêu trên có hợp lý hay không, dẫn tới việc không thể xác định các điều chỉnh cần thiết đối với Tài sản cố định, chi phí khấu hao, giá thành sản xuất và giá vốn hàng bán trong năm 2023, cũng như ảnh hưởng của chúng đến BCTC.

Thứ năm, đến thời điểm phát hành BCTC kiểm toán này, kiểm toán vẫn chưa nhận được đầy đủ thư xác nhận liên quan đến số dư tại ngày 31/12/2023 của các khoản Phải trả người bán ngắn hạn (số tiền 33.334.627.024 đồng) và khoản Người mua trả tiền trước ngắn hạn (số tiền 40.412.036.119 đồng). Do đó, kiểm toán không đánh giá được liệu có các điều chỉnh cần thiết liên quan đến các khoản công nợ nêu trên và ảnh hưởng của chúng đến BCTC không.

Thứ sáu, tại thời điểm 31/12/2023, DAG có khoản vay ngân hàng quá hạn đã được gia hạn thanh toán khoảng 96,94 tỷ đồng, chưa được gia hạn thanh toán khoảng 347,95 tỷ đồng. Công ty chưa ghi nhận các khoản lãi phạt quá hạn thanh toán, phạt chậm trả theo hợp đồng, giá trị ước tính khoảng 14,3 tỷ đồng. Nếu ghi nhận thì chỉ tiêu "Chi phí phải trả" trên Bảng cân đối kế toán hợp nhất sẽ tăng lên, chỉ tiêu "LNST chưa phân phối năm nay" sẽ giảm đi, đồng thời, trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất, chỉ tiêu "Chi phí tài chính" sẽ tăng lên, chỉ tiêu "Lợi nhuận kế toán trước thuế và "Lợi nhuận kế toán sau thuế" sẽ giảm đi tương ứng là 14,3 tỷ đồng.

Trong Quý IV/2023, do Công ty Cổ phần Tập đoàn Nhựa Đông Á bị khống chế hóa đơn từ ngày 28/09/2023 và Công ty TNHH Nhựa Đông Á bị khống chế hóa đơn từ ngày 07/09/2023 nên không phát sinh doanh thu bán hàng và giá vốn hàng bán. Kiểm toán không đánh giá được doanh thu có thực sự phát sinh trong IV/2023 hay không cũng như các ảnh hưởng của vấn đề này (nếu có) BCTC.

Trong quá trình kiểm toán, kiểm toán viên không thu thập được đầy đủ các định mức tiêu hao nguyên vật liệu, các bảng tính giá thành cho từng loại sản phẩm để làm cơ sở kết chuyển giá vốn tương ứng với doanh thu bán sản phẩm liên quan. Do đó, chúng tôi không đánh giá được tính hợp lý của giá vốn liên quan trình bày trên BCTC.

Trước đó, UBCKNN cũng thông báo việc đình chỉ các kiểm toán viên ký báo cáo kiểm toán BCTC năm 2023 của CTCP Tập Đoàn Tiên Sơn Thanh Hóa (mã: AAT).

Kết quả kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán năm 2024 của UBCKNN tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY cho thấy hồ sơ kiểm toán BCTC năm 2023 của AAT không đạt yêu cầu do kiểm toán viên chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục kiểm toán và chưa thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để đưa ra ý kiến kiểm toán theo yêu cầu của chuẩn mực kiểm toán.

Theo ghi nhận, báo cáo kiểm toán BCTC năm 2022 (ký ngày 30/03/2023), năm 2023 (ký ngày 30/05/2024) cũng như soát xét bán niên 2024 (ký ngày 14/08/2024) của AAT đều do cùng một kiểm toán viên của UHY ký tên thực hiện.

Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY là thành viên của UHY International. Được thành lập từ năm 1986, kiểm toán UHY có mạng lưới toàn cầu với hơn 340 văn phòng tại 100 quốc gia và vùng lãnh thổ, có hơn 882 đối tác và hơn 9,500 nhân viên.

Được biết, sang năm nay, UHY đã ký kết hợp đồng soát xét BCTC bán niên và kiểm toán BCTC năm 2024 với các công ty như CTCP Thương mại đầu tư Dầu khí Nam Sông Hậu (NSH Petro, mã: PSH), CTCP Đầu tư và phát triển doanh nghiệp Việt Nam (mã: FID), CTCP DNP Holding (mã: DNP), CTCP Tập đoàn Đầu tư I.P.A (mã: IPA)… Đây cũng chính là đơn vị nhận kiểm toán báo cáo của CTCP Tập đoàn FLC.