Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương làm việc này tại dự án đường sắt tốc độ cao 67 tỷ USD VinSpeed và THACO cùng xin thực hiện
Thủ tướng yêu cầu khẩn trương hoàn thành việc xây dựng, thẩm định, công bố các tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình thực hiện đối với đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, hoàn thành chậm nhất trong tháng 10/2025.
Văn phòng Chính phủ vừa có công văn gửi Bộ trưởng các bộ: Tài chính, Xây dựng, Khoa học và Công nghệ truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về đề xuất thành lập Hội đồng tư vấn lựa chọn hình thức đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư thực hiện Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.
Theo đó, xét đề nghị của Bộ Tài chính, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và các Bộ, cơ quan có liên quan khẩn trương hoàn thành việc xây dựng, thẩm định, công bố các tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình thực hiện đối với đường sắt tốc độ cao, hoàn thành chậm nhất trong tháng 10/2025. Trên cơ sở đó triển khai các bước tiếp theo liên quan đến lựa chọn hình thức đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư.
Trước đó, Bộ Tài chính đã có Tờ trình về việc thành lập Hội đồng tư vấn lựa chọn hình thức đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư thực hiện Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.
Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam có tổng chiều dài khoảng 1.541 km, điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội), điểm cuổi tại ga Thủ Thiêm (TP. HCM), đi qua địa phận 20 tỉnh, thành phố (trước thời điểm sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh ngày 12/6/2025; sau sắp xếp dự án đi qua 15 tỉnh, thành phố).
Tổng mức đầu tư sơ bộ Dự án là khoảng 1.713.548 tỷ đồng (tương đương khoảng 67,34 tỷ USD), được thực hiện theo hình thức đầu tư công; tiến độ thực hiện: lập Báo cáo nghiên cứu khả thi từ năm 2025, phấn đấu cơ bản hoàn thành dự án năm 2035.
Hiện, có Tập đoàn Trường Hải (THACO) và Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed – doanh nghiệp trong hệ sinh thái Vingroup gửi đề xuất tham gia đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.
Cùng hướng đến việc hoàn thành dự án, song hai doanh nghiệp đưa ra các phương án khác nhau về tài chính, công nghệ, cơ chế ưu đãi và thời gian thực hiện.
Tiêu chí | THACO | VinSpeed |
Hình thức đầu tư | Đầu tư tư nhân theo Luật Đầu tư: lập doanh nghiệp dự án, THACO nắm cổ phần chi phối | Đầu tư tư nhân theo Luật Đầu tư; VinSpeed làm chủ đầu tư |
Tổng đầu tư | 61,35 tỷ USD | 61,35 tỷ USD |
Phương án vốn | - 20% là vốn tự có và huy động thông qua phát hành cổ phần tăng vốn cho Thaco và hệ sinh thái, tương đương 12,27 tỷ USD - 80% vay từ tổ chức tín dụng trong và ngoài nước. Đề xuất Chính phủ bảo lãnh khoản vay và trả toàn bộ lãi vay trong 30 năm | - 20% vốn của dự án tự thu xếp, tương đương 12,27 tỷ USD - 80% vay của Nhà nước không lãi suất trong 35 năm |
Thời gian hoàn thành | 7 năm, chia làm 2 giai đoạn | 5 năm |
Thời gian khai thác | 70 năm | 99 năm |
Phương án kinh doanh | Giá vé do cơ quan nhà nước phê duyệt, trên cơ sở đảm bảo phương án tài chính và thời gian hoàn vốn cho dự án. | Giá vé do cơ quan nhà nước phê duyệt, trên cơ sở đảm bảo phương án tài chính và thời gian hoàn vốn cho dự án. |
Cơ chế ưu tiên | - Giao quỹ đất để phát triển đô thị theo mô hình TOD (phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng) - Miễn thuế nhập khẩu máy móc, thiết bị, phương tiện trong nước chưa sản xuất được - Áp dụng đầy đủ cơ chế, chính sách đặc thù, ưu đãi đầu tư ở mức cao nhất theo quy định hiện hành. | - Khai thác quỹ đất phụ cận các ga tàu để phát triển khu đô thị, dự án bất động sản |
Công nghệ – kỹ thuật | Cam kết điện khí hóa, tiêu chuẩn quốc tế, hợp tác chuyển giao công nghệ từ châu Âu – châu Á, nội địa hóa một phần | Thỏa thuận với đối tác đến từ các quốc gia có ngành công nghiệp đường sắt phát triển hàng đầu thế giới như Trung Quốc, Đức, Nhật Bản để nhận chuyển giao công nghệ và sản xuất các đầu máy, toa xe cùng hệ thống tín hiệu, điều khiển tại Việt Nam. Đào tạo nguồn nhân lực để làm chủ công nghệ |
Cam kết | Không chuyển nhượng vốn/dự án cho nước ngoài; sẵn sàng bàn giao toàn bộ dự án nếu Nhà nước yêu cầu vì lý do an ninh quốc gia | Chưa đề cập cụ thể trong đề xuất công khai |
Xét trên tổng mức đầu tư và phương án vốn, theo cả THACO và VinSpeed, dự án có tổng mức đầu tư 61,35 tỷ USD, chưa bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư.
Trong đó, THACO sẽ góp 20% tổng vốn (gần 12,3 tỷ USD) bằng vốn chủ sở hữu và huy động hợp pháp trong nước. Số còn lại, khoảng 49 tỷ USD, doanh nghiệp sẽ vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước. Thaco kiến nghị Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong 30 năm, được đảm bảo bằng tài sản hình thành từ dự án.
Còn VinSpeed cũng chia cấu phần góp vốn theo tỷ lệ 20%-80%. Trong đó, doanh nghiệp cũng cam kết tự thu xếp 20% vốn, tương đương 12,27 tỷ USD (không gồm chi phí giải phóng mặt bằng), phần còn lại đề nghị Nhà nước cho vay 49 tỷ USD, lãi suất 0% trong 35 năm.
Về tiến độ, so với thời gian 10 năm nếu Nhà nước tự thực hiện, VinSpeed cam kết hoàn thành trong 5 năm, còn THACO hoàn thành trong 7 năm với 2 giai đoạn: đoạn Hà Nội - Hà Tĩnh và Nha Trang - TP. HCM hoàn thành trong 5 năm; các đoạn còn lại hoàn thành trong 2 năm tiếp theo.
Về quyền lợi, cả hai doanh nghiệp đều đề xuất được Nhà nước giao quỹ đất phụ cận tuyến đường sắt để triển khai các dự án bất động sản.
Dương Dương