Thúc đẩy kinh tế xanh và phát triển bền vững tại Việt Nam
Trong bối cảnh thế giới đang chuyển đổi mạnh mẽ hướng tới nền kinh tế xanh, Việt Nam đang nỗ lực định vị mình là một nhân tố tích cực trong hành trình phát triển bền vững. Các sáng kiến giáo dục, hợp tác quốc tế và ứng dụng công nghệ tiên tiến đang góp phần xây dựng một tương lai xanh, cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội.
Hình minh hoạ (nguồn Internet)
Tầm quan trọng của kinh tế xanh
Kinh tế xanh không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu cấp thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững. Theo Ngân hàng Thế giới, Việt Nam có thể đạt được tăng trưởng kinh tế dài hạn nếu ưu tiên các mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững, giảm phát thải carbon và áp dụng công nghệ tiên tiến như AI, IoT và blockchain trong quản lý chuỗi cung ứng. Các ngành logistics, sản xuất và năng lượng đang dần chuyển đổi sang các giải pháp xanh, chẳng hạn như sử dụng năng lượng tái tạo, tối ưu hóa vận tải để giảm khí thải và áp dụng tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị).
Giáo sư Arne Heinold, chuyên gia giao thông vận tải thuộc Trường Đại học Kühne Logistics (KLU), nhận định: "Việt Nam có tiềm năng lớn để vượt qua các mô hình truyền thống, tạo ra những giải pháp sáng tạo phù hợp với bối cảnh địa phương." Các sáng kiến như sử dụng xe điện trong logistics, phát triển nông nghiệp hữu cơ hay xây dựng các thành phố thông minh đang được triển khai, hứa hẹn giảm thiểu tác động môi trường và nâng cao chất lượng sống.
Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững, Việt Nam đang đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ kinh tế xanh, như chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030. Các chương trình thạc sĩ quốc tế, chẳng hạn như chương trình quản trị logistics và chuỗi cung ứng của KLU tại TP.HCM, đang góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu hội nhập và chuyển đổi xanh. Học viên được tiếp cận kiến thức về quản lý chuỗi cung ứng toàn cầu, ứng dụng công nghệ và thực tập tại các doanh nghiệp lớn, từ đó đóng góp vào sự phát triển bền vững của khu vực.
Giáo dục: Nền tảng cho tư duy bền vững
Các chương trình đào tạo về kinh tế xanh và phát triển bền vững đang trở thành động lực quan trọng để định hình thế hệ lãnh đạo mới.
Ví dụ, Trường Đại học Kühne Logistics (KLU) tại Hamburg, Đức, đã triển khai khóa học chuyên sâu về phát triển bền vững từ ngày 30/6 đến 18/7/2025, dành cho sinh viên Việt Nam xuất sắc từ cuộc thi "Thử thách Kinh doanh GEFE 2024". Khóa học kết hợp lý thuyết và thực tiễn như tham quan doanh nghiệp tại Đức, giúp sinh viên xây dựng chiến lược chuỗi cung ứng xanh, phân tích vòng đời sản phẩm và phát triển các giải pháp kinh tế thân thiện với môi trường.
Mô hình "tư duy toàn cầu, hành động địa phương" được nhiều cơ sở giáo dục áp dụng, khuyến khích sinh viên áp dụng kiến thức toàn cầu vào các vấn đề thực tiễn tại Việt Nam. Các trường đại học trong nước cũng đang tích cực hợp tác quốc tế, tổ chức hội thảo, hackathon và các cuộc thi như GEFE Business Challenge để khơi dậy tư duy sáng tạo về kinh tế xanh. Chẳng hạn, nhóm sinh viên Odyssey đã giành chiến thắng với dự án xử lý bùn thải thân thiện môi trường, mở ra cơ hội học bổng và định hướng sự nghiệp bền vững.
Sự hợp tác giữa các trường đại học, doanh nghiệp và chính phủ đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy kinh tế xanh. Các tổ chức quốc tế như KLU, được hỗ trợ bởi Quỹ Kühne, mang đến cơ hội học hỏi từ các tập đoàn lớn như Kuehne+Nagel hay Hapag Lloyd. Tại Việt Nam, các doanh nghiệp trong nước cũng đang tích cực tham gia, từ việc áp dụng công nghệ xanh trong sản xuất đến triển khai các chương trình đào tạo về logistics bền vững.
Các diễn đàn như GEFE 2024 hay Hackathon Logistics nhân đạo 2025 là cầu nối để doanh nghiệp và sinh viên cùng giải quyết các thách thức thực tiễn, như quản lý chất thải, giảm phát thải hay phát triển chuỗi cung ứng tuần hoàn. Những sáng kiến này không chỉ giúp nâng cao nhận thức mà còn tạo ra các giải pháp cụ thể, có thể nhân rộng trên toàn quốc.
Theo Tiến sĩ Trịnh Việt Dũng, đại diện KLU tại châu Á: "Phát triển nguồn nhân lực địa phương là chìa khóa để Việt Nam tiến tới một nền kinh tế xanh và bền vững." Các khóa huấn luyện doanh nghiệp về logistics xanh và tuân thủ ESG cũng đang được triển khai, giúp các công ty tối ưu hóa hoạt động theo hướng thân thiện với môi trường.
Hành trình phát triển kinh tế xanh tại Việt Nam đòi hỏi sự đồng hành của tất cả các bên, từ giáo dục, doanh nghiệp đến chính sách công. Các sáng kiến đào tạo và hợp tác quốc tế không chỉ trang bị kiến thức mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, khuyến khích họ hành động vì một tương lai bền vững. Với tiềm năng và quyết tâm, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành hình mẫu về phát triển xanh trong khu vực ASEAN, góp phần vào mục tiêu toàn cầu về một hành tinh bền vững.
Thanh Bình