TS Đậu Anh Tuấn: Để đầu tư dài hạn, các quốc gia khác không dựa vào hệ thống ngân hàng mà huy động vốn từ trái phiếu, thị trường chứng khoán
Theo vị chuyên gia, hiện nay trụ cột từ vốn tín dụng, từ NHTM quá lớn. Một nền kinh tế đang phát triển nhanh nhưng trụ cột chống đỡ hiện nay đang bị dồn quá nhiều vào NHTM.
Sáng ngày 27/6, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã tổ chức tọa đàm "Phát huy vai trò của các ngân hàng thương mại trong thực hiện Nghị quyết 68".
Tại tọa đàm, TS. Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký của Liên đoàn Thương Mại và. Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, Nghị quyết 68 có rất nhiều điểm nổi bật, và có tác động rất quan trọng, đột phá đối với các doanh nghiệp tư nhân. Dưới góc nhìn của một người nhiều năm làm trong lĩnh vực này, sự khác biệt giữa Nghị quyết 68 đó là sự toàn diện, cụ thể và tính thực tiễn cao.
Trong Nghị quyết 68 có nhóm giải pháp được các doanh nghiệp trông chờ và đánh giá cao liên quan đến tiếp cận tín dụng, vốn. Bởi vì đây là một trong những khó khăn hàng đầu của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam.
"Tôi nhớ VCCI trong vòng 20 năm qua khi tiến hành các khảo sát, có hỏi doanh nghiệp rằng điều gì là khó khăn nhất, thì việc khó tiếp cận vốn luôn là khó khăn hàng đầu cùng với những vấn đề về thủ tục hành chính, về đất đai. Điều này thể hiện tầm quan trọng của những chính sách về tín dụng, vốn đối với doanh nghiệp", ông Tuấn nói.
Vị chuyên gia cũng đánh giá cao vai trò của hệ thống ngân hàng thương mại đối với doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp, vai trò của tín dụng giống như xăng đối với xe chạy xăng. Nếu không có xăng thì xe không chạy được.
Nhiều người ví vốn giống như mạch máu kinh tế nhưng ông Tuấn thì cho rằng vốn giống như xăng đối với xe chạy xăng vì liên quan đến giá. Nếu giá xăng quá cao thì rõ ràng vận hành về xe sẽ không kinh tế, không khả thi. Một xe chạy xăng không đổ đầy bình xăng, điều đó có nghĩa rằng là anh không đủ vốn thì anh không thể đi được xa. Vì vậy các chính sách cung ứng vốn cho nền kinh tế rất quan trọng, đặc biệt đối với các doanh nghiệp tư nhân.
"Tôi nhớ rằng khi nói chuyện với doanh nghiệp về lĩnh vực phát triển công nghiệp hỗ trợ, có nhiều doanh nghiệp nói với tôi rằng thực ra không phải là doanh nghiệp Việt Nam không đủ khả năng, không đủ trình độ công nghệ để phát triển công nghiệp hỗ trợ, Mà bởi vì điểm bất lợi của chúng ta là vốn", ông Tuấn nói. Nếu như các doanh nghiệp Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc),... có thể tiếp cận được với những nguồn vốn chi phí thấp, rẻ, dài hạn, có thể lãi suất chỉ 2-3%/năm. Trong khi đó, nếu doanh nghiệp Việt Nam vay vốn ngân hàng với lãi suất cao và đầu tư dài hạn thì về mặt bài toán kinh tế không khả thi, không hiệu quả. Chi phí vốn quyết định chi phí kinh doanh, hiệu quả đầu tư rất lớn.
"Với tầm quan trọng như thế, chúng tôi đánh giá rất cao nỗ lực của Chính phủ, NHNN trong thời gian vừa qua. Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn nhưng một trong những ưu tiên hàng đầu chúng ta cố gắng bình ổn lãi suất. Trong năm 2024, 2025 Chính phủ và NHNN đã tìm nhiều giải pháp để bình ổn, giảm lãi suất. Đây là một thành công lớn", đại diện VCCI đánh giá.
Thứ hai là tháo gỡ những khó khăn về quy định pháp luật. Chúng ta thấy rằng Luật Tổ chức tín dụng vừa sửa đổi năm ngoái, nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc trong giải quyết nợ xấu. Cho nên Chính phủ tiếp tục trình Quốc hội đã ban hành Luật Tổ chức tín dụng (sửa đổi) trong kỳ họp này. Theo quy trình xây dựng văn bản pháp luật thông thường vừa ban hành, thì chúng ta phải đợi một thời gian dài, thậm chí là vài năm, nhưng hiện nay chúng ta không ngại, chúng ta vẫn tiếp tục sửa, đây là một nỗ lực lớn của Chính phủ.
"Chúng tôi đánh giá với Nghị quyết 68, với những nỗ lực gần đây của Chính phủ, NHNN, phải nói rằng Chính phủ và NHNN đã nắm được vấn đề, tập trung vào các điểm quan trọng của nền kinh tế, từ đó chúng ta cố gắng duy trì, cung cấp tín dụng cho nền kinh tế trong nỗ lực tốt nhất".
Nhưng những nỗ lực này ở Việt Nam rất khó khăn bởi vì hiện nay vốn cho phát triển kinh tế, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân đang phụ thuộc rất nhiều vào ngân hàng. Để đầu tư dài hạn, các quốc gia không dựa vào hệ thống ngân hàng, mà người ta huy động vốn từ trái phiếu, thị trường chứng khoán. Nhưng những thị trường này chúng ta chưa phát triển đúng với kỳ vọng và nhu cầu của nền kinh tế.
Chính vì thế hiện nay trụ cột từ vốn tín dụng, từ NHTM quá lớn. Một nền kinh tế đang phát triển nhanh nhưng trụ cột chống đỡ hiện nay đang bị dồn quá nhiều vào NHTM. Chính vì thế sự phát triển về hệ thống tiền tệ. ngân hàng thương mại phải đáp ứng nhiều yêu cầu khác nữa. Chẳng hạn như ổn định kinh tế vĩ mô, đây là mục tiêu rất quan trọng. Vì thế nên rất cân nhắc, điều tiết, đây là bài toán khó, thách thức. Thời gian tới để vừa phát triển, vừa phát triển kinh tế vĩ mô thì có lẽ là yêu cầu rất cao và quan trọng của NHTM và của Chính phủ.
Lan Anh