TTCP kết luận về 2 dự án chậm tiến độ tại Phú Thọ, có dự án 16 năm chưa hoàn thành
Dự án Hạ tầng giao thông kết nối Vùng Thủ đô chậm thu hồi đất, giải ngân vốn đầu tư công hạn chế. Cón dự án xử lý luồng tiêu úng hồ Giếng Hin 16 năm chưa hoàn thành.
Thanh tra Chính phủ (TTCP) mới đây đã ban hành Văn bản số 3194/KL-TTCP Thông báo Kết luận thanh tra đối với 02 dự án có khó khăn, vướng mắc tại tỉnh Phú Thọ (thuộc địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc cũ).
Dự án Hạ tầng giao thông kết nối Vùng Thủ đô chậm thu hồi đất, giải ngân vốn đầu tư công hạn chế
Theo đó, TTCP tiến hành thanh tra Dự án ĐTXD công trình Hạ tầng giao thông kết nối vùng Thủ đô trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc (tuyến đường VĐ5 - vùng Thủ đô và đoạn tuyến đường ven chân núi Tam Đảo, kết nối giữa đường VĐ5 với QL2B đến Tây Thiên, đi QL 2C và Tuyên Quang).
Dự án này được HĐND tỉnh Vĩnh Phúc phê duyệt chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 33/NQ-HĐND ngày 9/12/2020 và điều chỉnh chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 16/NQ-HĐND ngàỵ 5/7/2021, UBND tỉnh Vĩnh Phúc phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi tại Quyết định số 2538/QĐ-UBND ngày 14/9/2021. Dự án có tổng mức đầu tư 1.800 tỷ đồng, quy mô đầu tư 26,84km.
TTCP đánh giá, dự án đầu tư xây dựng Tuyến đường Vành đai 5 - vùng Thủ đô và đoạn tuyến đường ven chân núi Tam Đảo tại Vĩnh Phúc có mục tiêu tạo sự kết nối liên vùng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, khai thác tiềm năng du lịch và giảm áp lực giao thông cho tỉnh và Vùng Thủ đô, đồng thời tăng cường kết nối các địa phương trong tỉnh và với các tỉnh lân cận như Tuyên Quang, Thái Nguyên.
Dự án đã được bố trí vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025, tuy nhiên đến tháng 12/2025, khối lượng giải ngân vốn đầu tư công mới đạt 47,9% đồng thời, khối lượng còn phải thực hiện là rất lớn. Nguyên nhân chính dẫn tới việc chậm tiến độ, chậm giải ngân xuất phát từ việc chậm tiến hành thu hồi đất, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.
Sau khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực (8/2024), khó khăn vướng mắc đã cơ bản được tháo gỡ và giải quyết. Tuy nhiên việc thực hiện còn chậm, chưa quyết liệt (công tác tái định cư; điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất của các huyện), nguy cơ phải điều chỉnh chủ trương đầu tư để đảm bảo thống nhất quy mô thực hiện dự án, các hạng mục kinh phí về giải phóng mặt bằng, nộp tiền trồng rừng thay thế, tiền chuyển mục đích sử dụng đất lúa...) và điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án.
Do vướng mắc về thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng, bố trí quỹ đất và xây dựng hạ tầng khu tái định cư, việc xác định giá đất cụ thể để làm cơ sở lập phương án bồi thường đối với đất ở và đất trồng lúa dẫn tới sau thời gian dài (từ 2022 - 2025) công tác thu hồi đất để bàn giao cho chủ đầu tư và các nhà thầu triển khai thi công vẫn còn nhiều hạn chế, đạt tỷ lệ thấp, không đảm bảo đáp ứng tiến độ thi công công trình.
Việc chậm tiến hành công tác thu hồi đất, bồi thường - giải phóng mặt bằng có nguyên nhân chủ quan do lãnh đạo UBND tỉnh thiếu chỉ đạo quyết liệt, chưa kịp thời giải quyết dứt điểm những vướng mắc trong quá trình triển khai.

Ảnh minh họa
Các sở, ngành, UBND cấp huyện, chủ đầu tư còn thiếu sự phối hợp chặt chẽ, chưa thực hiện hết trách nhiệm theo chức năng, nhiệm vụ được giao dẫn tới dự án bị chậm tiến độ, kéo dài, làm giảm tính hiệu quả, chưa kịp thời đáp ứng và phục vụ được mục tiêu đã đề ra của Dự án.
Do đó, TTCP đề nghị UBND tỉnh Phú Thọ chỉ đạo, giao đơn vị có chức năng, nhiệm vụ, có đủ năng lực thực hiện, đảm bảo chất lượng, tiến độ việc bồi thường - giải phóng mặt bằng, tái định cư của dự án để bàn giao mặt bằng, tổ chức thi công và đưa dự án vào vận hành, khai thác nhằm khơi thông nguồn lực, tránh thất thoát, lãng phí.
UBND tỉnh chỉ đạo chủ đầu tư tiến hành kiểm tra, rà soát để điều chỉnh giảm giá trị nghiệm thu thanh toán lần kế tiếp đối với gói thầu Tư vấn Giám sát chưa phù hợp với quy định tại khoản 8.3, Điều 8 Hợp đồng số 307/2021/HĐTV và điều chỉnh tỷ lệ hoàn tạm ứng hợp đồng ở lần thanh toán lần 01 đúng tỷ lệ tại Hợp đồng thi công xây dựng số 306/2021/HĐXD ngày 25/12/2021 đảm bảo đúng quy định không để thất thoát tiền, tài sản Nhà nước.
Dự án 16 năm chưa hoàn thành
Dự án thứ hai nằm trong diện thanh tra đợt này là dự án xử lý luồng tiêu úng hồ Giếng Hin, xã Thiện Kế, Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc. Dự án được Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc (nay là tỉnh Phú Thọ) phê duyệt tại Quyết định số 3909/QĐ-CT ngày 29/10/2008.
Tổng mức đầu tư 3.848 tỷ đồng, thời gian thực hiện dưới 02 năm. Quy mô dự án xây dựng tuyến tiêu từ cổng qua đường ĐT310 thoát ra suối Mơ tại ngầm Lâm Bò dài 950m; kết cấu ống bê tông cốt thép đường kính 100cm.
Đến thời điểm tiến hành thanh tra, chủ đầu tư đã thực hiện nghiệm thu khối lượng thi công công trình tuyến từ K0+300 đến K0+950 (68,4% khối lượng); phần khối lượng còn lại từ K0+00 đến K0+300 (31,6% khối lượng, khoảng 300 m chiều dài tuyến) chưa triển khai thực hiện thi công công trình do vướng mắc về giải phóng mặt bằng.
TTCP đánh giá, dự án có quy mô đầu tư không lớn, thời gian thi công ngắn với mục tiêu cấp bách là tiêu úng cho Khu công nghiệp nhằm tạo điều kiện và thu hút các nhà đầu tư.
Tuy nhiên, do không bàn giao hết mặt bằng cho chủ đầu tư và đơn vị thi công dẫn tới sau 16 năm dự án chưa hoàn thành, công trình thi công dở dang, chưa đáp ứng được mục tiêu thoát lũ của dự án. Nguyên nhân của việc chậm tiến độ xuất phát từ các cấp chính quyền tỉnh Vĩnh Phúc chưa thực hiện hết trách nhiệm, còn thiếu quyết liệt trong chỉ đạo, giải quyết các khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc bàn giao mặt bằng.
Do đó, TTCP đề nghị UBND tỉnh Phú Thọ chỉ đạo, xử lý dứt điểm các khó khăn, vướng mắc trong công tác thu hồi đất, khẩn trương bàn giao mặt bằng cho nhà thầu để thực hiện thi công, hoàn thành dự án, đưa dự án vào vận hành, khai thác, tránh thất thoát, lãng phí.
Từ kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Phú Thọ tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý theo thẩm quyền. Đồng thời chỉ đạo Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị và các tổ chức, cá nhân nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm có liên quan đến các tồn tại, hạn chế, thiếu sót được nêu trong kết luận thanh tra, từ đó xác định hình thức xử lý theo quy định của pháp luật.
Tổ chức thực hiện nghiêm túc, kịp thời kết luận, kiến nghị thanh tra, có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục, xử lý đối với những tồn tại, hạn chế, thiếu sót, vi phạm trong công tác tổ chức, triển khai thực hiện dự án.
Kết luận thanh tra đã được Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình có ý kiến chỉ đạo tại Văn bản số 5044/VPCP-V.I của Văn phòng Chính phủ.
Hà Ly