Từng được kỳ vọng thúc đẩy kinh tế 1 thành phố vươn xa, dự án nhà máy Tesla đi vào ngõ cụt: Hơn 1 năm chưa thành hình, tương lai dự kiến trì trệ đến 2026
Quang cảnh 15 tháng trước đến nay gần như vẫn y nguyên.
Cuối năm 2022, Tesla đang trên đà phát triển. Model Y lập kỷ lục doanh thu, đồng thời được dự đoán sẽ trở thành chiếc xe bán chạy nhất thế giới. Về mặt sản xuất, lần đầu tiên Tesla giao hơn 1 triệu xe trong một năm. Bộ máy vận hành dường như hoạt động không đủ nhanh để theo kịp nhu cầu.
Tất cả hối thúc Elon Musk xây dựng nhà máy mới ở Monterrey, Mexico. Thời gian dự kiến kéo dài 12-15 tháng - lâu hơn một chút so với thời gian xây dựng nhà máy ở Thượng Hải.
Ban đầu, quyết định này vấp phải vô số chỉ trích. Người dân lo sợ rằng kế hoạch của Musk sẽ tàn phá cảnh quan, đồng thời làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng thiếu nước sạch trước đó. Gia tăng mật độ giao thông, ô nhiễm không khí, bất bình đẳng… cũng là 3 trong số các lo ngại.
“Những gì liên quan đến Tesla và các nhà cung cấp của nó có thể khiến Monterrey lại thiếu nước”, Ismael Aguilar, nhà nghiên cứu tại bộ phận nghiên cứu môi trường và đô thị, nói. “Khai thác, khai thác, khai thác cho đến khi cạn kiệt. Điều đó có bền vững không? KHÔNG”.
Đây không phải lần đầu tiên Tesla vấp phải sự phản đối của người dân địa phương. Nhà máy của hãng tại rìa phía đông Austin, Texas, cũng nằm trong khu vực đang phải đối mặt với điều kiện hạn hán. Cư dân gần đó đã phải vật lộn để tìm nước sạch.
Nhà máy của Tesla gần Berlin cũng đã ngừng hoạt động do lo ngại nguy cơ khan hiếm nước. Kế hoạch mở rộng và nâng cấp đều đang bị đình trệ, trong khi phía chính phủ phân vân có nên cung cấp thêm nước cho nhà máy.
Tuy nhiên, dưới sự ủng hộ của đại diện Nuevo León - trung tâm sản xuất & công nghiệp thịnh vượng bậc nhất Mexico, Tesla sau tất cả vẫn đạt thỏa thuận. Hãng đồng ý sẽ chỉ sử dụng nước thải đã qua xử lý, đồng thời cam kết đóng góp cho các nghiên cứu về khoa học để hạ nhiệt khủng hoảng nước.
“Tesla sẽ đầu tư vào Mexico và xây nhà máy ở Monterrey. Họ sẽ giúp chúng ta đối mặt với vấn đề khan hiếm nước”, đại diện Monterrey nói.
Được biết, Thống đốc Nuevo León là Samuel García khi đó dành một tình yêu đặc biệt cho Tesla. Ông và vợ là bà Mariana Rodríguez thường xuyên chúc mừng công ty trên mạng xã hội, thậm chí còn từng đùa rằng sẽ đặt tên con gái là MariElon.
Nhà máy Monterrey cách trung tâm thành phố khoảng 45 phút lái xe. Trên đường đi, bạn sẽ phải đi qua Santa Catarina - một đô thị bị chi phối bởi các khu công nghiệp, nhà máy và ống khói. Sau đó, cảnh quan núi non và xương rồng đặc trưng hiện ra: Khu đất rộng 1.700 ha của Tesla, bên cạnh một sân golf và đường đua cũ kỹ.
Quang cảnh 15 tháng trước là vậy, song đến nay cũng không khác là bao. Trong một cuộc họp với nhà đầu tư vào tháng 10, Musk vẫn chưa ấn định thời điểm nhà máy này mở cửa.
“Chúng tôi đang đặt nền móng để bắt đầu xây dựng và thực hiện tất cả các hạng mục. Tuy nhiên, tôi nghĩ chúng ta nên hiểu nền kinh tế toàn cầu trước khi tập trung hoàn toàn vào nhà máy Mexico”, ông nói.
Theo Rest of World, ngày hoàn thành dự kiến đã lùi từ giữa năm 2024 xuống 2025 hoặc 2026. Tương lai trì trệ có thể sẽ tiếp tục kéo dài.
Bài học rút ra là thị trường có thể thay đổi 360 độ.
Kể từ khi nhà máy Monterrey của Tesla được công bố, nhu cầu về xe điện trên toàn cầu đã sụt giảm do lãi suất tăng. Cạnh tranh từ các đối thủ Trung Quốc cũng khiến các hãng xe Mỹ như Tesla điêu đứng phần nào.
Hiện tại, hầu hết các nhà phân tích vẫn tin Tesla cuối cùng vẫn sẽ hoàn thành nhà máy, đơn giản vì hãng đã cam kết đầu tư rất nhiều tiền. Tuy nhiên, con đường dài phía trước còn rất gập ghềnh và ngay cả khi Gigafactory Mexico thành hình, mọi thứ cũng vẫn sẽ rất khác so với những gì Musk hình dung vào tháng 10/2022.
Trước đó, dự án nhà máy tại Mexico của Elon Musk thu hút được rất nhiều sự quan tâm. Theo Eugenio Montiel, giám đốc Viện Nhà ở Nuevo León, ước tính lượng công nhân dự kiến đổ vào Tesla và các công ty khác đòi hỏi ít nhất 13.000 ngôi nhà. Giá bất động sản ngay lập tức tăng từ 20% đến 30%, chỉ 1 tuần sau khi Musk thông báo.
“Giá nhà ở Santa Catarina tăng vọt vì Tesla sắp đến đây”, Jaime Rodríguez, giám đốc Investo Real Estate, nhận định.
Không chỉ với bất động sản, các nhà cung cấp của Tesla cũng đang đặt cược vào Nuevo León. AGP Group, nhà cung cấp kính chắn gió và mái che cho biết sẽ đầu tư 800 triệu USD vào Santa Catarina. Noah Itech, một nhà cung cấp khác của Tesla, cho xây dựng một nhà máy mới trong thị trấn với khoản đầu tư trị giá 100 triệu USD, trong khi Quanta Computer, một nhà sản xuất thiết bị điện tử, dần mở rộng hoạt động tại Nuevo León.
Theo Rojo, giáo sư Tecnológico de Monterrey, lợi ích của siêu nhà máy này sẽ lớn gấp 100 lần thiệt hại mà doanh nghiệp có thể gây ra. “Tác động kinh tế của Tesla đối với khu vực là rất lớn. Nhiều khoản đầu tư sẽ hút vào cơ sở hạ tầng, bất động sản, đường cao tốc và chất lượng cuộc sống”, giáo sư Rojo nói mà không ngờ được rằng, tương lai hiện ảm đạm đến vậy.
Theo: Rest of World, WSJ