'Vàng trắng' dưới lòng đất của Việt Nam được Trung Quốc săn lùng bất kỳ giá nào, xuất khẩu tăng hơn 300%
Việt Nam là nước xuất khẩu đứng thứ 2 trên thế giới mặt hàng này, trong đó Trung Quốc là khách hàng lớn nhất.
Theo số liệu thống kê của Cục Hải quan Việt Nam, tháng 5/2025, Việt Nam xuất khẩu 387,3 nghìn tấn sắn và các sản phẩm từ sắn, trị giá 116,2 triệu USD. Đây là tháng thứ 4 liên tiếp sản lượng xuất khẩu tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước.
Tính chung 5 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn đạt gần 2 triệu tấn, trị giá 601,8 triệu USD, tăng 59,7% về lượng và tăng 7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Giá bình quân xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn đạt mức 302,5 USD/tấn, giảm 33% so với cùng kỳ năm 2024.
Trung Quốc tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2025, với 1,89 triệu tấn sắn và các sản phẩm từ sắn, trị giá 561,85 triệu USD, tăng 66,5% về lượng và tăng 10,5% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 5, Trung Quốc tăng mua hàng của Việt Nam tới 341% về lượng và 181% về kim ngạch. Thị phần theo đó tăng từ 91% lên 95,2%.
Đứng sau lần lượt là thị trường Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc).
Nhìn chung, trong các tháng đầu năm 2025, sản lượng sắn xuất khẩu của Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ, đặc biệt là nhờ nhu cầu cao từ Trung Quốc. Tuy nhiên, giá xuất khẩu vẫn thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm trước. Ngoài ra, mức độ phụ thuộc vào một thị trường duy nhất cũng đặt ra rủi ro lớn cho ngành trong trung và dài hạn.
Cây sắn được ví là một loại 'sản vật' của nước ta bởi từ gốc đến ngọn đều mang lại giá trị kinh tế cao. Ngoài củ sắn, lá sắn cũng là một mặt hàng xuất khẩu được nhiều quốc gia săn đón như Hàn Quốc, Nhật Bản. Ngọn sắn cũng được người dân vùng trung du, miền núi phía Bắc chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, đậm đà dư vị, trở thành đặc sản vùng miền. Bên cạnh đó, thân sắn dùng để làm giống, làm nấm, làm củi đun, nguyên liệu cho công nghiệp xenluloze.
Theo Hiệp hội Sắn Việt Nam, phần lớn các nhà máy sản xuất tinh bột sắn trong nước đã dừng hoạt động do thiếu nguyên liệu, chỉ một số nhà máy tại Tây Ninh còn hoạt động cầm chừng nhờ nguồn sắn thu hoạch từ vùng đất thấp. Tuy nhiên, nguồn sắn này có chất lượng thấp, củ nhỏ, trữ bột không cao.
Giá tinh bột sắn xuất khẩu sang Trung Quốc giảm nhẹ, nhưng do tồn kho không dồi dào, các nhà máy ưu tiên bán nội địa với giá cao hơn từ 200.000-500.000 đồng/tấn so với giá xuất khẩu. Ngày 16/6/2025, giá tinh bột sắn được các nhà máy Việt Nam chào bán khoảng 385-395 USD/tấn FOB cảng thành phố Hồ Chí Minh. Giá tinh bột sắn giao tại Móng Cái và Lạng Sơn dao động ở mức 2.760-2.880 CNY/tấn. Trong khi đó, tồn kho tại các cảng lớn của Trung Quốc vẫn cao, riêng cảng Thanh Đảo đã vượt 300.000 tấn.
Nhu cầu ổn định từ thị trường Hàn Quốc, với yêu cầu chất lượng cao, đang mở ra thêm cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam. Thị trường kỳ vọng giá sắn lát sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phê duyệt Đề án Phát triển bền vững ngành hàng sắn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Mục tiêu đến năm 2030 sản lượng sắn tươi cả nước đạt khoảng 11,5 - 12,5 triệu tấn; diện tích trồng sắn sử dụng giống đúng tiêu chuẩn chất lượng đạt 40-50%; diện tích trồng sắn áp dụng quy trình canh tác bền vững đạt 50%. Phấn đấu đến năm 2030, kim ngạch xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn đạt 1,8 - 2,0 tỷ USD.
Khánh Vy