Xe xăng cỡ nhỏ hết 'đất sống'
Sự thay đổi trong hành vi người dùng, áp lực từ xe điện và sự vươn lên của các dòng xe gầm cao giá rẻ đã đẩy phân khúc này vào bài toán sinh tồn đầy nghiệt ngã.
Doanh số tụt dốc
Tháng 11/2025, Kia Morning - mẫu xe từng được xem là "quốc dân" cho người mua xe lần đầu tại Việt Nam đạt doanh số 16 chiếc. Để so sánh, con số này chỉ bằng 1/5 so với Toyota Land Cruiser - mẫu xe có giá cao gấp 10 lần, chủ yếu dành cho nhóm khách hàng cao cấp. Nếu tính từ đầu năm 2025, doanh số của Land Cruiser vẫn cao gấp đôi so với Morning (554 xe so với 263 xe).
Hyundai Grand i10 - mẫu xe được xem là đại diện cho phân khúc hatchback hạng A trong nhiều năm qua, cũng chỉ có doanh số gần 3.000 xe sau 11 tháng đầu năm 2025 - tính ra chỉ bằng doanh số 1 tháng của VinFast VF 5 hay VF 3.
Có một thực tế là các mẫu xe xăng cỡ nhỏ hạng A (hatchback) như: Kia Morning, Hyundai Grand i10 và Toyota Wigo đang có doanh số bán hàng thấp kỷ lục ở thị trường Việt Nam thời gian gần đây.
Kia Morning bán được 16 xe trong tháng 11 cho thấy người tiêu dùng không còn mặn mà với mẫu xe này.
Theo số liệu từ VAMA và Hyundai Thành Công, toàn phân khúc hatchback hạng A chỉ bán được 5.403 xe, con số cực thấp nếu so sánh với thời "hoàng kim" của các mẫu xe này (giai đoạn 2016-2018). Hyundai i10 dù giữ ngôi đầu nhưng cũng chỉ đạt 2.977 chiếc bán ra, Toyota Wigo theo sau với 2.163 xe và Kia Morning chạm đáy với chỉ 263 xe bán ra từ đầu năm.
Đáng chú ý, cuộc khủng hoảng này không chỉ gói gọn ở dòng hatchback truyền thống. Ngay cả những mẫu SUV xăng cỡ A - từng được kỳ vọng mở ra hướng đi mới cho thị trường - cũng đang chịu chung số phận hẻo lánh. Thống kê trong tháng 11/2025, Kia Sonet chỉ bán được 682 xe. Theo sau lần lượt là Toyota Raize (380 xe), và Hyundai Venue (185 xe). Trong khi Suzuki Fronx - dù mới ra mắt - chỉ có 116 xe được bán ra.
Sau giai đoạn huy hoàng, Kia Morning và Hyundai i10 lao dốc không phanh.
Nhìn lại giai đoạn 2016, thời điểm Kia Morning và Hyundai i10 còn chiếm tới 10,54% thị phần toàn ngành với 36.000 xe bán ra, khó ai có thể hình dung được sự sụt giảm nhanh chóng như hiện tại.
Thời điểm này, các hãng xe đều tung "mưa" ưu đãi cho các mẫu xe này, từ việc giảm giá tiền mặt, tặng phụ kiện cao cấp, hỗ trợ lệ phí trước bạ. Tuy nhiên, tất cả nỗ lực kích cầu này dường như chỉ như "muối bỏ bể" khi khẩu vị của khách hàng đã thay đổi . Những giá trị về một chiếc xe giá rẻ, tiết kiệm xăng truyền thống nay đã bị thay thế bởi yêu cầu cao hơn về công nghệ, trải nghiệm lái và xu hướng điện hóa đang bao trùm toàn thị trường.
Đâu là nguyên nhân?
Nguyên nhân trực diện nhất đến từ sự trỗi dậy của xe điện. Trong 11 tháng năm 2025, VinFast VF 3 đạt doanh số kỷ lục 40.660 xe, trong khi VF 5 Plus cũng vượt ngưỡng 38.000 chiếc. Cả hai mẫu xe điện này đều dẫn đầu doanh số phân khúc nhờ ưu thế về chi phí vận hành và chính sách miễn lệ phí trước bạ từ Chính phủ.
Những mẫu xe điện là ngôi sao đang lên lần lượt chiếm lĩnh thị phần.
Sự sụt giảm của xe hatchback còn đến từ việc nhóm khách hàng mua xe để chạy dịch vụ không còn mặn mà với xe xăng. Việc hãng taxi thuần điện như Xanh SM ra đời đã thu hút một lượng lớn tài xế vào đầu quân nhằm khai thác ưu thế của xe điện thay vì tự mua xe xăng như trước. Còn với những người muốn chạy dịch vụ độc lập, thị trường hiện nay cung cấp nhiều lựa chọn tối ưu hơn hẳn, điển hình như mẫu xe điện 7 chỗ BYD M6. Với không gian rộng rãi và chi phí vận hành rẻ.
Thị phần của xe hatchback truyền thống còn bị xâu xé bởi xu hướng "gầm cao hóa". Các mẫu A-SUV như Kia Sonet, Toyota Raize hay Hyundai Venue với khoảng sáng gầm lớn và thiết kế hiện đại đang chiếm trọn cảm tình người dùng. Dù mức giá cao hơn từ 100 đến 150 triệu đồng, người mua vẫn sẵn sàng chi trả thêm để đổi lấy không gian rộng rãi và vị thế ngồi cao hơn. Điều này đẩy các mẫu xe xăng cỡ nhỏ vào thế yếu về cả tiện nghi lẫn trải nghiệm sử dụng.
Toyota Vios có mức giá khá hợp lý.
Bên cạnh đó, chiến lược áp sát giá từ các phân khúc trên cũng tạo áp lực lớn. Hiện nay, các dòng sedan hạng B như Hyundai Accent, Toyota Vios và Honda City liên tục thiết lập mặt bằng giá mới, lần lượt chỉ từ 439 triệu, 458 triệu và 499 triệu đồng.
So với mức khởi điểm từ 349 triệu đồng của Morning và 360 triệu đồng của Grand i10, khoảng cách chênh lệch là không nhiều. Với mức chênh lệch này, người tiêu dùng dễ dàng ưu tiên những mẫu xe sedan cỡ B để sở hữu không gian rộng rãi, động cơ mạnh mẽ và giá trị bán lại cao hơn. Ngược lại, việc chậm đổi mới công nghệ và trang bị an toàn khiến các mẫu xe hạng A dần trở nên lạc hậu, không còn đáp ứng được tiêu chuẩn ngày càng khắt khe của thị trường.
Đức Minh