Bắt đầu xét xử cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Lê Đức Thọ và 14 bị cáo vụ Xuyên Việt Oil

Sáng nay (20/11), TAND TPHCM bắt đầu xét xử sơ thẩm vụ sai phạm xảy ra tại Công ty TNHH Thương mại và Vận tải Xuyên Việt Oil (Công ty Xuyên Việt Oil) và các đơn vị liên quan.

Khoảng 8h sáng, HĐXX do thẩm phán Trần Minh Châu làm chủ tọa đã cho phiên xử bắt đầu với phần thẩm tra tư pháp các bị cáo và người dự tòa.

Tại quyết định đưa vụ án ra xét xử, HĐXX cho biết, đại diện Viện KSND TPHCM (theo sự phân công của Viện KSND tối cao) tham gia phiên tòa gồm các kiểm sát viên: Lê Huy Hoàn, Đỗ Mạnh Quang, Nguyễn Thị Lan Anh, Bùi Thị Thu Hương, Nguyễn Hồng Hiệp và Phạm Văn Hiền.

HĐXX cũng đã triệu tập đại diện Bộ Tài chính và Bộ Công Thương đến tòa với tư cách là nguyên đơn dân sự.

Theo HĐXX, phiên tòa có 95 người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan và trên 20 luật sư bào chữa cho các bị cáo.

Vụ án có tất cả 15 bị cáo, trong đó bị cáo Lê Đức Thọ (cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre) bị xét xử về hai tội "Nhận hối lộ" và "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi".

Bị cáo Đỗ Thắng Hải (cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương); Lê Duy Minh (cựu Giám đốc Sở Tài chính TP.HCM); Nguyễn Lộc An (cựu Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương); Hoàng Anh Tuấn (cựu Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước); Trần Duy Đông (cựu Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước) và Đặng Công Khôi (Phó cục trưởng Cục quản lý giá, Bộ Tài chính) cùng bị truy tố, xét xử về tội "Nhận hối lộ".

Bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh (Chủ tịch Công ty Xuyên Việt Oil) bị xét xử về tội "Đưa hối lộ" và "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Cấp phó của bị cáo Hạnh là Nguyễn Thị Như Phương bị xét xử tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

7 bị cáo còn lại bị truy tố, xét xử về các tội Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Gây thất thoát tài sản Nhà nước gần 1.500 tỷ đồng

Theo cáo trạng, thời điểm năm 2005, Công ty Xuyên Việt Oil có vốn điều lệ là 50 tỷ đồng. Sau khi nắm giữ công ty, Hạnh nhiều lần tăng vốn điều lệ. Đến năm 2011, vốn điều lệ của Công ty Xuyên Việt Oil tăng lên 3.000 tỷ đồng.

Từ tháng 8/2016, bà Mai Thị Hồng Hạnh là người đại diện pháp luật, Giám đốc kiêm Chủ tịch Hội đồng thành viên, chủ sở hữu trên thực tế của Công ty Xuyên Việt Oil.

Từ năm 2016, Xuyên Việt Oil được Bộ Công Thương cấp giấy phép xuất nhập khẩu xăng dầu. Cũng từ đây, hoạt động kinh doanh của Công ty Xuyên Việt Oil ngày càng thuận lợi và tăng quy mô cả lợi nhuận lẫn tầm ảnh hưởng.

Đến năm 2023, Xuyên Việt Oil đã có 15 chi nhánh, 6 cửa hàng kinh doanh xăng dầu, 9 công ty liên quan. Bị can Hạnh cũng được biết đến là "bà trùm" trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu.

Tuy nhiên, trong quá trình điều hành Công ty Xuyên Việt Oil, bị can hạnh có vi phạm hàng loạt quy định của pháp luật, gây thất thoát tài sản Nhà nước với số tiền là 1.463 tỷ đồng.

Cụ thể, bị can Hạnh đã vi phạm các quy định về sử dụng quỹ Bình ổn giá và tiền bảo vệ môi trường, trực tiếp gây thất thoát hàng ngàn tỷ đồng. Trong đó, thất thoát từ quỹ Bình ổn giá là 219 tỷ đồng, thất thoát từ thuế bảo vệ môi trường là 1.244 tỷ đồng.

Bị can Hạnh đã không chỉ đạo nhân viên thực hiện quy định về trích lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu theo quy định mà chỉ đạo Nguyễn Thị Như Phương chuyển tiền từ tài khoản công ty vào tài khoản cá nhân để dùng vào mục đích cá nhân.

Tại thời điểm tháng 5/2023, quỹ bình ổn giá xăng dầu tại Xuyên Việt Oil là 219 tỷ đồng, tuy nhiên khi báo cáo liên bộ Tài chính - Công Thương, Hạnh và thuộc cấp chỉ báo cáo quỹ này chỉ có hơn 2 tỷ đồng.

Với hành vi này, bị can Hạnh và nhiều thuộc cấp bị cáo buộc vi phạm quy định trong việc được Nhà nước giao quản lý, sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu, gây thất thoát 219 tỷ đồng.

Ngoài ra, trong khoảng thời gian từ tháng 10/2021 đến tháng 7/2022, Công ty Xuyên Việt Oil đã thu hộ 1.244 tỷ đồng thuế bảo vệ môi trường nhưng Hạnh lại không nộp vào ngân sách Nhà nước là 1.244 tỷ đồng thuế bảo vệ môi trường.

Tính đến khi bị phát hiện, khởi tố, trong 36 tài khoản của Hạnh và Công ty Xuyên Việt Oil chỉ còn lại hơn 4 tỷ đồng. Bị can hạnh không còn khả năng tài chính để nộp số tiền đã thu hộ này, gây thất thoát ngân sách Nhà nước hơn 1.200 tỷ đồng.

Về số tiền thất thoát, Hạnh sử dụng vào nhiều mục đích cá nhân, trong đó Hạnh mua nhiều bất động sản, cho mượn và dùng hàng chục tỷ đồng để đưa hối lộ cho nhiều cá nhân tại Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Cục Thuế TP.HCM,…

Dùng tiền phạm tội mà có để đưa hối lộ

Không những vậy, bà Hạnh còn có hành vi đưa hối lộ cho các ông Đỗ Thắng Hải và một loạt cựu Vụ trưởng của Bộ Công thương cùng ông Lê Đức Thọ; ông Đặng Công Khôi (nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá), Lê Duy Minh (nguyên Cục trưởng Cục Thuế TPHCM) với tổng số tiền 1.265.000 USD (tương đương hơn 29 tỷ đồng) và 900 triệu đồng.

Việc đưa hối lộ nhằm để những bị can này giúp Xuyên Việt Oil được cấp lại Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu cho các thương nhân đầu mối và trực tiếp phụ trách sắp hết hạn.

Cáo trạng xác định, trong khoảng thời gian từ năm 2016-2022, nữ Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil đã đưa hối lộ 22 lần với tổng số 31,5 tỷ đồng. Trong đó, bị Can Lê Đức Thọ - Cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre được xác định là người nhận hối lộ nhiều nhất.

Cụ thể, bị can Hạnh đã đưa hối lộ cho bị can Lê Đức Thọ, với tổng số tiền là 600.000 USD (13,8 tỷ đồng). Ngoài ra, bị can Thọ cũng đã lợi dụng chức vụ gây ảnh hưởng người khác để trục lợi tổng số tiền 22,1 tỷ đồng.

Ngoài việc đưa hối lộ, bị can Hạnh còn rất nhiều lần tặng quà, tiền cho Thọ. Cụ thể, đầu năm 2022, Hạnh tặng ông Thọ một bộ gậy golf nhãn hiệu Honma trị giá 1,1 tỷ đồng và một đồng hồ Patek Philippe Plus trị giá 421.000 USD.

Cuối tháng 3/2022, Hạnh đưa cho ông Thọ số tiền 200.000 USD tại nhà khách Tỉnh ủy Bến Tre. Hai tháng sau, bà Hạnh tiếp tục mua tặng ông Lê Đức Thọ một ô tô Mercedes Ben - S450 Luxury tổng trị giá 6,7 tỷ đồng.

Đặc biệt, ông Lê Đức Thọ ngoài 2 lần nhận hối lộ tổng số tiền hơn 600.000 USD (tương đương hơn 13,8 tỷ đồng) của bà Hạnh, ông này còn lợi dụng chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Cụ thể, bị can đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tác động, gây ảnh hưởng đến Giám đốc Vietinbank chi nhánh Bến Tre cho Công ty CP Việt Oil được vay vốn thuận lợi với hạn mức tín dụng 400 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi và tỷ lệ tín chấp khoản vay là 40%.

Trong thời gian làm Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre, ông Thọ còn nhiều lần được bà Hạnh gửi tiền, quà chúc mừng sinh nhật, chúc mừng nhận chức vụ mới, với tổng giá trị là 555.000USD và 300 triệu VNĐ.

Đối với các tài sản là quà tặng và tiền mặt nói trên, cơ quan điều tra xác định không đủ cơ sở xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Lê Đức Thọ. Tuy nhiên cơ quan điều tra đã thu giữ số tài sản này để khắc phục hậu quả vụ án vì đây là số tiền do bà Hạnh phạm tội mà có.

Không chỉ nhận hối lộ, cáo trạng xác định ông Lê Đức Thọ đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tác động, gây ảnh hưởng đến Giám đốc Vietinbank chi nhánh Bến Tre cho Công ty CP Việt Oil được vay vốn thuận lợi với hạn mức tín dụng 400 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi và tỷ lệ tín chấp khoản vay là 40%.

Trong khi đó, bà chủ Xuyên Việt Oil còn bị cáo buộc đã đưa hối lộ với số tiền 1,1 tỷ đồng cho cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải để giúp cho Công ty Xuyên Việt Oil cấp lại Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu cho các thương nhân đầu mối và trực tiếp phụ trách sắp hết hạn.

Một bị can khác là Đặng Công Khôi (cục phó Cục Quản lý giá Bộ Tài chính) cũng nhận hối lộ từ Mai Thị Hồng Hạnh với số tiền 20.000 USD (tương đương 459 triệu đồng).

Hoàng Lam (t/h)