Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) vừa có báo cáo gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang về việc thẩm định đề án tách Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để thành lập Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO), trực thuộc Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp.
Vốn điều lệ A0 sau khi tách khỏi EVN dự kiến là 735 tỷ đồng
Báo cáo thẩm định của Bộ KH-ĐT nêu rõ đề án tách A0 từ EVN chưa nhắc đến thông tin của EVN về vốn điều lệ, tài sản sau khi tách A0. Theo nội dung Đề án, sau khi tách khỏi EVN, vốn điều lệ của NSMO dự kiến là 735 tỷ đồng, đáp ứng điều kiện theo quy định.
Bộ KH-ĐT đề nghị Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, EVN rà soát, tính toán và khẳng định mức vốn như đề xuất trong đề án đã đảm bảo cho NSMO hoạt động và vận hành ổn định sau khi tách ra hoạt động độc lập.
"Đề án cần bổ sung về hoàn thiện một số nội dung cơ bản, như thuyết minh cho số liệu tổng chi phí cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đầu tư; khả năng bố trí nguồn vốn"- Bộ KH-ĐT nêu rõ. Ngoài ra, Ủy ban Quản lý vốn cần bổ sung căn cứ, các nội dung, hạng mục tài sản hình thành vốn chủ sở hữu, vốn điều lệ của A0.
Rà soát, các chi phí hoạt động, vốn lưu động của A0, vốn lưu động, vốn đầu tư cho NSMO hoạt động ổn định đến hết năm 2023 (trong thời gian chuyển giao từ Ủy ban Quản lý vốn sang Bộ Công Thương).
Để đảm bảo tính hoạt động ổn định, liên tục trong vận hành hệ thống điều độ điện trong dài hạn, báo cáo đề nghị Ủy ban Quản lý vốn, EVN rà soát 9 dự án đang triển khai của A0 để xây dựng phương án tiếp tục đầu tư và triển khai thực hiện trong giai đoạn chuyển tiếp bàn giao NSMO về Bộ Công Thương.
Cơ chế tài chính theo 3 giai đoạn
Cũng theo văn bản, Bộ KH-ĐT đề nghị Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp phối hợp Bộ Công Thương xây dựng phương án đảm bảo nguồn lực cho NSMO thực hiện kế hoạch 5 năm và hàng năm để hoạt động ổn định. Bộ KH-ĐT cho rằng để đảm bảo hoạt động cho NSMO, cần phải có cơ chế tài chính theo 3 giai đoạn.
Giai đoạn 1: A0 từ khi tách khỏi EVN để thành lập NSMO đến hết năm 2023.
Giai đoạn 2: Từ 1/1/2024 đến khi Luật Giá sửa đổi có hiệu lực.
Giai đoạn 3: Sau khi Luật Giá sửa đổi có hiệu lực thi hành, đề nghị Bộ Công Thương xây dựng cơ chế tài chính để đảm bảo NSMO sẽ có cơ chế để hoạt động.
Do vậy, đề nghị Ủy ban Quản lý vốn phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương xác định rõ thời điểm hoàn thành xây dựng thông tư hướng dẫn về chi phí điều độ hệ thống điện và điều hành giao dịch thị trường điện để đảm bảo chi phí cần thiết cho hoạt động của A0.
“Việc tách A0 từ EVN để thành lập công ty TNHH một thành viên chỉ nên xem xét, quyết định khi có các cơ chế tài chính đảm bảo cho NSMO hoạt động và vận hành ổn định”, báo cáo thẩm định nêu rõ.
Trước đó, tại thông báo kết luận đưa ra đầu tháng 8/2023, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang yêu cầu các bộ xây dựng cơ chế tài chính, nguồn thu để A0 hoạt động liên tục, hiệu quả sau khi tách khỏi EVN, thành lập doanh nghiệp mới đến khi Luật Giá (sửa đổi) có hiệu lực từ 1/7/2024.
Kế hoạch Chính phủ đề ra là, phấn đấu để Thủ tướng Chính phủ có thể phê duyệt chủ trương đối với Đề án tách Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia thành lập doanh nghiệp mới và phương án chuyển giao từ Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp về Bộ Công Thương trước ngày 30/8.
Theo tờ trình của Bộ Công Thương vào tháng 7/2023, đề xuất chuyển A0 về Bộ theo hai bước, là tách A0 khỏi EVN và thành lập Công ty TNHH MTV trực thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Sau đó, chuyển quyền chủ sở hữu từ Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp sang Bộ Công Thương.
