Liên quan đến vụ án Vạn Thịnh Phát, trong 86 bị can, bị can Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị đề nghị truy tố 3 tội danh: Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản.
Còn chồng bà Lan là tỉ phú Chu Nap Kee Eric (Chu Lập Cơ, quốc tịch Trung Quốc, thường trú tại Hồng Kông) bị đề nghị truy tố về tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng.
Ông Chu Lập Cơ (SN 1956, quê gốc ở tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc) nhưng đã thường trú tại Hồng Kông và được chính quyền đặc khu cấp hộ chiếu. Ông được biết đến là một tỉ phú, sở hữu nhiều bất động sản tại Việt Nam và cả nước ngoài.
Tại Việt Nam, vợ chồng Chu Lập Cơ, Trương Mỹ Lan cùng trú ở một chung cư cao cấp thuộc quận 3, TP HCM và có với nhau 2 con gái chung.
Theo kết luận điều tra, Chu Lập Cơ là cổ đông chính (chiếm 99,26% cổ phần) đồng thời giữ chức Chủ tịch Công ty Times Square Việt Nam và cùng Trương Mỹ Lan điều hành hoạt động, triển khai dự án Tòa nhà Times Square. Đây là khu liên hợp văn phòng, khách sạn, căn hộ cao cấp, trung tâm thương mại tại quận 1, TP HCM.
Giai đoạn 2009 - 2012, Chu Lập Cơ đồng ý cho vợ sử dụng tài sản là quyền sử dụng đất và tài sản hình thành trong tương lai tại Tòa nhà Times Square để bảo đảm cho các khoản vay của cá nhân, tổ chức do Trương Mỹ Lan chỉ định. Số tiền vay từ Ngân hàng SCB liên quan đến khối tài sản này sau đó được Lan dùng cho mục đích cá nhân của bà chủ Vạn Thịnh Phát.
Căn cứ vào các Biên bản họp và Quyết định của Đại hôi đồng cổ đông Công ty Times Square, cơ quan điều tra xác định, từ tháng 12/2012- 12/2014, Trương Mỹ Lan chỉ đạo các cá nhân tại Ngân hàng SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Công ty Times Square thực hiện các thủ tục lập các hồ sơ vay vốn “khống” để giải ngân cho 73 khoản vay khống của 67 khách hàng, tổng số tiền giải ngân là hơn 29.441 tỷ đồng, thời hạn vay 5 năm.
Năm 2017, các khoản nợ đến hạn nhưng không thể trả được nợ, do phương án vay vốn là lập "khống", khoản vay chỉ dùng trả nợ xấu, không có nguồn thu hồi gốc, lãi nên ông Chu Lập cơ chủ tọa, ký Biên bản họp Đại hội đồng cổ đông Công ty Cổ phần Times Square Việt Nam ngày 15/8/2017, nội dung tiếp tục dùng tài sản tại Dự án Times Square để thế chấp đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ vay các khách hàng đang vay vốn tại Ngân hàng SCB, với dư nợ vay được bảo đảm tối đa là hơn 35.551 tỷ đồng.
Tính đến thời điểm vụ án bị khởi tố, còn 46 khoản vay của 46 khách hàng còn dư nợ gốc là hơn 19.552 tỷ đồng, nợ lãi hơn 19.665 tỷ đồng. Tổng cộng dư nợ là hơn 39.217 tỷ đồng và không có khả năng thanh toán.
Do tổng giá trị tài sản đảm bảo của các khoản vay mà ông Cơ ký các tài liệu để hợp thức thủ tục vay vốn SCB tổng giá trị là hơn 30.000 tỉ đồng. Do đó, cơ quan điều tra cáo buộc chồng của chủ tịch Vạn Thịnh Phát liên đới gây thiệt hại cho SCB hơn 9.000 tỷ đồng.
Ông Cơ khai nhận ký các thủ tục bảo lãnh khoản vay theo chỉ đạo của Lan, không có quan hệ với các cá nhân đứng tên vay vốn, ký khống các thủ tục mặc dù không có nhu cầu vay, hợp thức hóa hồ sơ vay vốn cho bà Lan đã gây thiệt hại 39.217 tỷ đồng (tiền gốc và tiền lãi vay) của Ngân hàng SCB.
Ông Cơ nhận thức rõ, việc ký các biên bản, Nghị quyết của Công ty Times Square là thủ tục bắt buộc, mới đủ điều kiện pháp lý để vay vốn tại Ngân hàng SCB. Dự án xây dựng Toà nhà Times Square cũng được hình thành từ nguồn vốn vay của Ngân hàng SCB và các khoản tiền trả nợ cũng lấy từ ngân hàng này.
Bị can Chu Lập Cơ được cơ quan điều tra đánh giá thành khẩn khai báo, nhận thức rõ hành vi phạm tội, bản thân bị can có đơn đề nghị được tự nguyện khắc phục hậu quả trong vụ án. Ngày 5/10/2023, ông Cơ đã nộp 1 tỷ đồng nên được Cơ quan điều tra đề nghị cơ quan tố tụng xem xét khi lượng hình.
