Ngày 19/3, phiên xét xử bi cáo Trương Mỹ Lan (Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và 85 người khác liên quan đến các sai phạm tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) bước sang phần tranh luận. Đại diện VKSND TP.HCM nêu quan điểm luận tội và đề nghị mức án đối với các bị cáo.
Theo đại diện VKS, lợi dụng chính sách của Nhà nước, sau khi hợp nhất 3 ngân hàng, bị cáo Trương Mỹ Lan đã nắm giữ phần lớn cổ phần của SCB, sử dụng ngân hàng này như công cụ tài chính, rút tiền của SCB.
Bị cáo Trương Mỹ Lan cùng nhiều đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành vi gồm: tuyển chọn, bố trí nhân sự thân tín vào các vị trí chủ chốt tại Ngân hàng SCB; thành lập một số đơn vị thuộc Ngân hàng SCB chuyên trách cho vay, giải ngân theo yêu cầu của bị cáo Lan.
Bị cáo Trương Mỹ Lan đã tuyển chọn, bố trí thân tín vào vị trí lãnh đạo chủ chốt của SCB để nắm quyền điều hành; thành lập các đơn vị thuộc SCB chỉ để cho vay, giải ngân theo yêu cầu của Trương Mỹ Lan; chỉ đạo thành lập, sử dụng các công ty “ma”, thuê/nhờ các cá nhân để đứng tên hồ sơ vay, cổ phần, tài sản đảm bảo, …; tạo lập hồ sơ vay vốn khống, hợp thức việc rút tiền của SCB; câu kết với các đối tượng là chủ sở hữu, đại diện theo pháp luật các công ty có liên quan để tạo lập khoản vay, cùng sử dụng, chiếm đoạt tiền của SCB.
Bị cáo này còn thông đồng, câu kết với các công ty thẩm định giá để cấp Chứng thư nâng khống giá trị tài sản bảo đảm; không hoàn thiện thủ tục thế chấp, không đăng ký giao dịch bảo đảm để hoán đổi tài sản bảo đảm; lập phương án rút tiền, cắt đứt dòng tiền sau khi giải ngân; bán nợ xấu, cấn trừ nợ để giảm dư nợ tín dụng và tỉ lệ nợ xấu; mua chuộc cán bộ, lãnh đạo tại các cơ quan chức năng để bưng bít, che giấu thông tin sai phạm.
Cũng theo đại diện VKS, trong vụ án này, bị cáo Trương Mỹ Lan là người chủ mưu, cầm đầu, gây ra hậu quả đặc biệt lớn là hơn 498.000 tỷ đồng (sau khi trừ đi các tài sản bảo đảm đã được Công ty định giá Hoàng Quân định giá).
Cụ thể, trong giai đoạn từ ngày 1/1/2012 đến ngày 7/10/2022, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống hồ sơ, cho vay, giải ngân 2.527 khoản với tổng số tiền 1.066.608 tỷ đồng.
Đến ngày 17/10/2022 còn 1.284 khoản vay, còn dư nợ 677.286 tỷ đồng; dư nợ gốc các khoản vay của Trương Mỹ Lan chiếm 93% tổng dư nợ gốc của 23.042 khoản vay còn dư nợ tại SCB.
Ngoài ra, Trương Mỹ Lan còn gặp gỡ bàn bạc và chỉ đạo Võ Tấn Hoàng Văn đưa hối lộ cho Đỗ Thị Nhàn 5,2 triệu USD, tặng quà, tiền cho các các thành viên khác trong đoàn thanh tra để che dấu thực trạng yếu kém của SCB để không đưa SCB vào kiểm soát đặc biệt. Căn cứ vào hồ sơ vụ án, dữ liệu điện tử và lời khai của các bị cáo khác có đủ căn cứ để xác định bị cáo Trương Mỹ Lan đã phạm vào tội đưa hối lộ.
Theo VKS, bị cáo Trương Mỹ Lan có nhiều tình tiết giảm nhẹ hình phạt như tích cực tham gia chống dịch, có bằng khen của Chủ tịch nước, tích cực khắc phục hậu quả.
Tuy nhiên, bị cáo phạm tội nhiều lần, trong thời gian dài, thủ đoạn tinh vi, phạm tội có tổ chức… Quá trình điều tra, xét xử, bị cáo không thành khẩn, khai báo quanh co, đổ lỗi. Vì vậy, cần phải có bản án nghiêm khắc, loại bỏ vĩnh viễn ra khỏi đời sống xã hội.
Đại diện VKS cũng cho rằng, các bị cáo Bùi Anh Dũng, Võ Tấn Hoàng Văn, Đinh Văn Thành đã giúp sức tích cực cho bị cáo Trương Mỹ Lan, gây thiệt hại lớn cho Ngân hàng SCB nên cần phải cách ly vĩnh viễn ra khỏi đời sống xã hội.
Đối với bị cáo Trương Huệ Vân, bị cáo thực hiện chỉ đạo của bị cáo Trương Mỹ Lan, tạo lập 52 công ty ma, giúp sức cho Trương Mỹ Lan chiếm đoạt của SCB hơn 1.000 tỷ đồng.
Theo đại diện VKS, bị cáo phạm tội 2 lần trở lên, là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, quá trình điều tra đã kết hợp với cơ quan tố tụng làm rõ bản chất của vụ án. Bị cáo thành khẩn khai báo, đã nộp khắc phục hậu quả 1 tỷ đồng, có nhiều đóng góp trong công tác thiện nguyện.
Bị cáo Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung, Võ Tấn Hoàng và các bị cáo khác cũng giúp sức tích cực cho hành vi phạm tội của bị cáo Trương Mỹ Lan. Tuy nhiên, quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo đã tích cực phối hợp với cơ quan điều tra để làm rõ vụ án, ăn năn hối cải, phạm tội lần đầu…
Do vậy theo đại diện VKS, cần phải có bản án nghiêm minh, phù hợp với tính chất, mức độ phạm tội của các bị cáo.
