Sáng 26/10, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng trình bày trước Quốc hội Tờ trình về việc điều chỉnh một số nội dung liên quan tới việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Trong lần trình này, Chính phủ đề nghị giảm tổng mức đầu tư Dự án từ 22.900 tỷ đồng xuống 19.200 tỷ đồng; giảm diện tích đất thu hồi từ 5.400 ha xuống hơn 5.300 ha; bố trí tái định cư các hộ dân do thu hồi đất để thực hiện đầu tư 2 tuyến giao thông kết nối T1, T2 vào Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn.
Do thời hạn thực hiện dự án đã hết (năm 2021), Chính phủ kiến nghị điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2024, , trong đó kéo dài thời gian giải ngân 966 tỷ đồng và 1.500 tỷ đồng vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và 2021-2024 đến hết năm 2024.
Việc triển khai tiến độ dự án chưa đáp ứng yêu cầu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết năm 2020, 2021 dịch bệnh diễn biến phức tạp, khu vực huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai nhiều lần phải giãn cách xã hội. Việc phối hợp với người dân để đo đạc, kiểm đếm, lên phương án bồi thường đất gặp nhiều khó khăn, bị kéo dài. Cạnh đó, khối lượng công việc lớn, liên quan đến chế độ, chính sách xã hội nên phải cẩn trọng, tỉ mỉ. Nhiều hộ dân cũng gặp nhiều vướng mắc về giấy tờ đất (chuyển nhượng viết tay, vô chủ,…) nên cần phải kéo dài thời gian xác minh và gặp nhiều khó khăn trong công tác đền bù.
Ngoài dự án này, UBND tỉnh Đồng Nai phải tập trung nhân lực triển khai hàng loạt các dự án trọng điểm quốc gia trên địa bàn tỉnh như đường cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết, đường tốc Bến Lức - Long Thành và phục vụ các đoàn kiểm tra, giám sát. Do đó, lực lượng thực hiện thu hồi đất cho sân bay Long Thành bị thiếu hụt. Các nguyên nhân trên dẫn đến công tác đo đạc, kiểm đếm, lên phương án bồi thường đất gặp nhiều khó khăn và bị kéo dài.
Bộ Giao thông vận tải cho biết, trong tổng mức đầu tư dự án, đến nay đã giải ngân hơn 16.697 tỷ đồng. Như vậy nhu cầu vốn để tiếp tục thực hiện, hoàn thành dự án lứ hơn 2.510 tỷ đồng.
Từ những nguyên nhân trên, Chính phủ kiến nghị kéo dài thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2024. Kéo dài thời gian giải ngân đối với 966,749 tỷ đồng thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và 1.543,623 tỷ đồng thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đến hết ngày 31/12/2024 để tiếp tục bố trí vốn thực hiện, hoàn thành dự án.
Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết Ủy ban nhất trí với kiến nghị kéo dài thời gian thực hiện của Chính phủ. Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị đánh giá trong bối cảnh niên độ dự án đã kết thúc, không được Kho bạc Nhà nước giải ngân, việc điều chỉnh này ảnh hưởng thế nào đến thực hiện mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ đánh giá tác động từ việc điều chỉnh thời gian thu hồi đất ảnh hưởng thế nào đến lộ trình thực hiện giai đoạn 1 của Dự án sân bay Long Thành? Dự kiến một đường cất hạ cánh, nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ sẽ được xây dựng với công suất 25 triệu khách một năm hoàn thành năm 2025. "Vậy điều chỉnh thời gian thu hồi đất và bồi thường tái định cư hết năm 2024 mà không điều chỉnh thời gian hoàn thành và đưa vào khai thác giai đoạn 1 có bảo đảm khả thi không?", Ủy ban Kinh tế nêu.
