Theo thống kê vừa được FiinGroup công bố, tính đến hết tháng 3/2024, dư nợ cho vay ký quỹ (margin) tại nhóm 48 công ty chứng khoán hàng đầu đạt hơn 191.266 tỷ đồng, tăng 60,8% so với cùng kỳ năm trước và tăng 10% so với cuối năm 2023. Đây cũng là quý thứ năm liên tiếp ghi nhận tăng trưởng từ cuối năm 2022.
Đây là mức dư nợ margin cao nhất từ trước đến nay, thậm chí vượt qua đỉnh cũ giai đoạn quý I/2022 với tổng dư nợ margin vượt 173.200 tỷ đồng. Khi đó, VN-Index đạt đỉnh lịch sử 1.500 điểm.
Trong số 48 công ty chứng khoán nói trên, hầu hết đều chứng kiến dư nợ cho vay margin tăng trưởng nhanh trong 3 tháng đầu năm, mức tăng trưởng dao động trên dưới 50% so với năm ngoái. Thậm chí, không ít doanh nghiệp ghi nhận dư nợ đạt kỷ lục sau đợt công bố báo cáo tài chính quý I.
Tiếp tục dẫn đầu quy mô cho vaylà Chứng khoán Kỹ thương (TCBS) với dư nợ gần 19.100 tỷ đồng tại ngày 31/3/2024 (chiếm khoảng 10% tổng dư nợ margin toàn nhóm) cao hơn 17,37% so với quý IV/2023.
Giữ vững vị trí thứ hai là Chứng khoán SSI với quy mô dư nợ 16.957 tỷ đồng, tăng 15,58% so với cuối tháng 12/2023.
Vị trí thứ ba thuộc về Chứng khoán HSC, nhờ giải ngân thêm gần 2.100 tỷ đồng cho vay ký quỹ, công ty này đã nâng tổng dư nợ lên 14.200 tỷ đồng. Con số này bao gồm cả tiền nhà đầu tư ứng trước trong khi các đơn vị khác chỉ thống kê cho dư nợ cho vay.
Vị trí thứ tư thuộc về công ty một công ty chứng khoán nước ngoài, Mirae Asset (Việt Nam) có dự nợ margin đạt 13.786 tỷ đồng tại ngày 31/3, tăng 2,9% so với đầu năm.
Chứng khoán VPS và Chứng khoán VNDirect là hai công ty đi ngược xu hướng, gần như không tăng trưởng dư nợ margin trong quý I/2024. Theo đó, dư nợ cho vay 2 công ty này đạt lần lượt 11.157 tỷ đồng và 9.958 tỷ đồng tại ngày 31/3.
Dù chỉ xếp thứ 7 về tổng dư nợ cho vay nhưng Chứng khoán MB (MBS) có tốc độ tăng trưởng gần 9% so với đầu năm và gấp gần 2,5 lần so với cùng kỳ 2023 với dư nợ margin MBS cuối quý I/2024 đạt 9.273 tỷ đồng.
Cũng nằm trong nhóm các công ty chứng khoán thuộc ngân hàng, Chứng khoán VPBank (VPBankS) cũng ghi nhận tăng trưởng khá tốt. Cuối quý I/2024, VPBankS tổng dư nợ cho vay có 8.909 tỷ đồng, tăng hơn 180% so với cùng kỳ 2023.
Xếp vị trí thứ 9 là Chứng khoán Vietcap ghi nhận dư nợ cho vay ký quỹ cuối quý I/2024 đạt 8.419 tỷ đồng. Trong khi đó, vị trí thứ 10 là KIS Việt Nam với dư nợ 7.672 tỷ đồng.
Cũng theo số liệu FiinGroup, nhóm các công ty xếp sau còn có Chứng khoán VCBS (5.804 tỷ đồng) hay BSC (5.260 tỷ đồng) cũng lập kỷ lục mới về dư nợ cho vay margin.
Xét về mức độ tăng trưởng dư nợ margin so với cùng kỳ năm 2023, ngoài MBS và VPBankS có thể kể ra một số cái tên như Chứng khoán SSI với 16.957 ty đồng, tăng gần 55%; Chứng khoán Mirae Asset (13.786 tỷ đồng) tăng 21%; VPS (11.157 tỷ đồng) tăng 58%; KIS Việt Nam (7.672 tỷ đồng) tăng 44%; Vietcap (8.419 tỷ đồng) tăng 68%; Chứng khoán KB Việt Nam (5.387 tỷ đồng) tăng 19%...
Theo quy định, tổng dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ của một công ty chứng khoán không được vượt quá 200% vốn chủ sở hữu. Với tỷ lệ margin/vốn chủ sở hữu như hiện nay, các công ty chứng khoán ước tính còn đến 297.000 tỷ đồng có thể cho nhà đầu tư vay ký quỹ trong thời gian tới.
Cần lưu ý rằng, con số này chỉ là tính toán trên lý thuyết và thực tế chưa bao giờ tỷ lệ margin/vốn chủ sở hữu toàn thị trường chạm đến ngưỡng 2 lần ngay cả trong giai đoạn giao dịch bùng nổ nhất.
Đa phần các công ty dẫn đầu về quy mô cho vay margin đều có tỷ lệ margin/vốn chủ sở hữu ở mức 100-140%. Thậm chí, những cái tên thuộc top đầu về vốn chủ sở hữu như TCBS, SSI, VNDirect, VPBankS đều có tỷ lệ này dưới 80%. Do đó, những công ty này cò nhiều dư địa để mở rộng quy mô cho vay margin.
Ngược lại, một vài công ty chứng khoán gần trạng thái "full margin" như HSC, MBS cũng đang có kế hoạch tăng vốn trong năm nay.
