Vốn nghìn tỷ, 'anh cả ngành thép đất Thái' Thái Hưng đang kinh doanh ra sao?

Vốn nghìn tỷ, lợi nhuận "hạt tiêu"

Công ty CP Thương mại Thái Hưng được biết đến như là "anh cả ngành thép" tại Thái Nguyên. Doanh nghiệp này tiền thân là doanh nghiệp tư nhân dịch vụ kim khí Thái Hưng kinh doanh thép từ năm 1993, được xây dựng bởi vợ chồng doanh nhân Nguyễn Quốc Thái - Nguyễn Thị Cải.

Dưới sự điều hành của doanh nhân Nguyễn Quốc Thái - Nguyễn Thị Cải, "đế chế" Thái Hưng từ một xí nghiệp nhỏ dần phát triển thành doanh nghiệp đa ngành.

Ba mảng kinh doanh chính doanh nghiệp của Thái Hưng là sản xuất (phôi thép, cốp pha thép, chế biến lâm sản, kết cấu, xây dựng), kinh doanh (thép xây dựng, phôi thép, phế liệu kim loại, sách văn hóa phẩm, kinh doanh lâm sản) và dịch vụ (vận tải, khách sạn, nhà hàng...). Trong đó, hai lĩnh vực đầu tỏ ra nổi trội hơn.

Tại Thái Hưng, ông Nguyễn Quốc Thái làm Chủ tịch HĐQT và bà Nguyễn Thị Cải là Tổng Giám đốc cho đến năm 2015, chuyển giao cho các con; trong đó, ông Nguyễn Văn Tuấn (con trai bà Cải) đang là Chủ tịch HĐQT còn bà Nguyễn Thị Vinh (con gái bà Cải) đang là Ủy viên HĐQT, Tổng Giám đốc.

Nhiều người con khác của vợ chồng doanh nhân Nguyễn Quốc Thái, Nguyễn Thị Cải cũng đang nắm giữ các chức vụ quan trọng trong ban lãnh đạo Thái Hưng.

Tháng 6/2024, theo Quyết định của HĐQT liên quan tới việc miễn nhiệm, bổ nhiệm nhân sự cấp cao, bà Nguyễn Thị Vinh chuyển sang đảm nhiệm vị trí Chủ tịch HĐQT nhiệm kỳ 2020 - 2025; trong khi đó, ông Nguyễn Văn Tuấn được bổ nhiệm vị trí Tổng Giám đốc, Người đại diện theo pháp luật của Thái Hưng nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Theo công bố của phía Thái Hưng, việc bổ nhiệm này nằm trong kế hoạch phát triển của công ty, đánh dấu sự trưởng thành của đội ngũ lãnh đạo cấp cao tại Thái Hưng nhằm tiếp tục đưa Thái Hưng mở rộng và phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

Về tình hình kinh doanh, trong năm 2023, Thái Hưng báo doanh thu gần 14.165,5 tỷ đồng, giảm 4,1% so với năm trước đó.

Giá vốn bán hàng cũng giảm từ 14.496 tỷ đồng về mức 13.939 tỷ đồng; lợi nhuận gộp giảm 18,6% so với năm 2022, ở mức hơn 226 tỷ đồng.

Khấu trừ các khoản thuế phí, Thái Hưng báo lãi ròng năm 2023 gần 7,3 tỷ đồng; giảm tới 87,9% so với thực hiện năm trước.

Tính đến ngày 31/12/2023, tổng tài sản của doanh nghiệp này đạt 9.327 tỷ đồng, tăng 12,6% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, hầu hết là tài sản ngắn hạn gần 7.686 tỷ đồng; tài sản dài hạn ở mức 1.642 tỷ đồng.

Vốn chủ sở hữu tại thời điểm cuối năm 2023 là 1.664,6 tỷ đồng, tăng nhẹ 0,2% so với cùng kỳ năm 2022. Theo tính toán, hệ số nợ phải trả/ vốn chủ sở hữu công ty lên đến hơn 4,6 lần.

"Cuộc chơi" của Thái Hưng tại loạt doanh nghiệp niêm yết

Không chỉ là "anh cả" ngành thép tại Thái Nguyên, Thái Hưng còn lấn sân sang nhiều lĩnh vực khác, nổi bật là bất động sản.

Trong đó phải kể đến dự án Thái Hưng Eco City (Crown Villas) tọa lạc tại vị trí vàng trên đường Cách Mạng Tháng 8, ngay "cửa ngõ" TP.Thái Nguyên.

Ngoài ra, Thái Hưng còn từng cùng Công ty CP Phát hành Sách Thái Nguyên (MCK: STH, UpCOM) góp vốn kinh doanh để xây dựng, vận hành và khai thác dự án công trình: "Trường mầm non quốc tế IRIS và trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông IRIS".

Tuy nhiên, Nghị quyết ĐHĐCĐ thường niên số 01/2022/STH/NQ-ĐHĐCĐ ngày 16/6/2022 của Sách Thái Nguyên và Biên bản thỏa thuận số 2606/BBTT.2022/TH-STJ ngày 26/6/2022 với Công ty Thái Hưng đã thông qua phương án dự kiến thu hồi vốn đầu tư tại dự án trên.

Ngày 1/1/2023, hai bên đã ký biên bản ghi nhớ về việc sử dụng phần vốn chưa thu hồi (135,4 tỷ đồng) như sau: Đầu tư và thực hiện các công việc liên quan đến xây dựng Dự án công trình tổ hợp tài chính, thương mại dịch vụ và khách sạn Thái Hưng (Thái Hưng Complex Tower) tại số 65, tổ 2 đường Hoàng Văn Thụ, phường Hoàng Văn Thụ, TP.Thái Nguyên.

Bên cạnh đó, Thái Hưng cũng không ngừng mở rộng quỹ đất thông qua các doanh nghiệp thành viên như: CTCP Lâm sản Thái Nguyên - chủ đầu tư dự án HTD City Thái Nguyên; CTCP Đầu tư Minh Đức Group - Chủ đầu tư cụm công nghiệp Hà Châu 2;...

Không chỉ là "tay chơi" ngành thép và bất động sản, Thái Hưng liên tục thực hiện các thương vụ M&A với các doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực.

Theo tìm hiểu, Thái Hưng đang là cổ đông lớn ở Công ty Gang thép Thái Nguyên (Tisco, MCK: TIS). Theo Báo cáo quản trị năm 2024 của Tisco, tính đến ngày 31/12/2024, Thái Hưng nắm giữ 36,8 triệu cổ phiếu TIS, tương ứng 20% vốn.

Hiện, ông Lê Hồng Khuê (con rể bà Nguyễn Thị Cải) và ông Lê Thành Thực- hai cá nhân được Thái Hưng ủy quyền, đang là thành viên HĐQT của Tisco.

Một doanh nghiệp niêm yết khác là Sách Thái Nguyên cũng có nhiều mối liên hệ với Thái Hưng.

Tính đến cuối năm 2024, Thái Hưng trực tiếp sở hữu 18,64% vốn tại STH. Hai người con gái của ông Nguyễn Quốc Thái là Nguyễn Thị Vinh và Nguyễn Thị Quy lần lượt sở hữu 11,05% và 13,44% vốn STH; bà Bạch Phương Vinh (con dâu ông Thái) nắm 11,05%, ông Nguyễn Thượng Nguyên (con trai ông Thái) sở hữu 0,12%.

Doanh nhân Nguyễn Quốc Thái từng giữ chức Chủ tịch HĐQT của STH. Đến tháng 4/2024, ông Nguyễn Nam Tiến giữ chức Chủ tịch HĐQT thay ông Thái.

Hiện, bà Nguyễn Thị Quy đang là Tổng Giám đốc, thành viên HĐQT doanh nghiệp này. Ở chiều ngược lại, Sách Thái Nguyên đã miễn nhiệm chức vụ Thành viên HĐQT đối với ông Nguyễn Văn Tuấn kể từ ngày 15/4/2025 theo Nghị quyết ĐHĐCĐ

"Cuộc chơi" của Thái Hưng tại các doanh nghiệp niêm yết chưa dừng lại ở đó. Tháng 4/2025, HĐQT CTCP B.C.H (MCK: BCA) đã có Nghị quyết thông qua tổng hợp kết quả chào bán 31 triệu cổ phiếu riêng lẻ 16 cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp để tăng vốn điều lệ.

Sau đợt chào bán, BCA thu về tổng cộng 449 tỷ đồng, trong đó hơn một nửa số tiền được công ty dùng để thanh toán tiền vay cho Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Hải Dương (245 tỷ đồng) và đáng chú ý là thanh toán công nợ phải trả cho CTCP Thương mại Thái Hưng (204,5 tỷ đồng).

Trong đợt chào bán 31 triệu cổ phiếu riêng lẻ vừa qua của BCA, ông Đặng Ngọc Hưng có mặt trong số 16 cá nhân nhà đầu tư chuyên nghiệp. Ông Hưng từng là Phó phòng kinh doanh Thương mại Thái Hưng giai đoạn tháng 4/2015 - tháng 8/2016.

Theo BCTC quý I/2025, tính đến ngày 31/3/2025, BCA có khoản phải trả người bán ngắn hạn hơn 585 tỷ đồng với Thái Hưng.

Tuy nhiên, mối quan hệ giữa BCA và Thái Hưng không phải mới bắt đầu từ đây. Tháng 12/2023, CTCP B.C.H đã mua lại Công ty TNHH Gang thép Tuyên Quang (TQIS) từ nhà đầu tư nước ngoài. Đáng chú ý, người được BCA ủy quyền nắm giữ 100% vốn (hơn 2.167 tỷ đồng) tại TQIS chính là ông Nguyễn Duy Luân - thời điểm đó là Phó Tổng Giám đốc Thái Hưng.

Tính đến cuối quý I/2025, TM Thái Hưng là cổ đông lớn sở hữu 9,83% vốn BCA. Hiện, Chủ tịch HĐQT BCA là ông Phạm Bá Phú (SN 1983). Ông Phú từng có hơn một thập kỷ công tác tại Thái Hưng ở nhiều vị trí khác nhau.

Bạch Hiền